slidexxx

klawisz szukajka

klawisz szukajka


 

Partnerzy strony

Logo MZA - Miejskich Zakładów Autobusowych Logo TrasbusLogo Narodowego Archiwum CyfrowegoBanner muzeum MZA

Galerie

Odwiedzający

Odwiedza nas 100 gości 

Solaris Urbino 15

 

Solaris Urbino 15 jest autobusem wyprodukowanym przez firmę Solaris Bus&Coach z siedzibą w podpoznańskim Bolechowie, założoną przez Krzysztofa Olszewskiego. Jest to pojazd całkowicie niskopodłogowy z nowoczesną stylistyką nadwozia.

Historia tego modelu sięga lat 90., gdy Neoplan Polska intensywnie budował swoją pozycję na polskim rynku autobusów. W miarę ze spadkiem produkcji w wiodących dotychczas zakładach samochodowych w Jelczu, następował równoczesny wzrost sprzedaży z fabryki Neoplana. W roku 1999 Neoplan Polska rozpoczął produkcję zmodyfikowanej odmiany produkowanych dotychczas autobusów, oznaczonych jako seria K40xx. Spotkało się to z brakiem akceptacji centrali w Niemczech, co doprowadziło do oddzielenia się polskiej fabryki i założenia przez Krzysztofa Olszewskiego nowej firmy - Solaris Bus & Coach. Na potrzeby nowej firmy, zbudowano prototyp autobusu Solaris Urbino 12. Po drobnych modyfikacjach, jeszcze w tym samym roku wprowadzono Urbino do produkcji. Nowy autobus stał się protoplastą dla całej gamy modeli: Urbino 9, 12, 15 i 18.

Solaris Urbino 15 to konstrukcja całkowicie niskopodłogowa, powstała ze szczególną uwagą na wymagania polskiego rynku. Stylistykę nadwozia i wnętrza autobusu opracowała firma zewnętrzna. Uzyskano bardzo futurystyczny wygląd, na który składały się rzędy reflektorów soczewkowych w srebrnej ramce, duże okna boczne, niskie zawieszenie i zaokrąglone krawędzie dachu. Cechą charakterystyczną Urbino stały się właśnie owe krawędzie oraz obniżona z prawej strony dolna linia szyby przedniej. Dostęp do wnętrza zapewniały szerokie, silnie przeszklone, dwuskrzydłowe drzwi. Wewnątrz znalazło się 40 miejsc siedzących oraz 118 stojących.

Silnik w autobusie 8915

 

Do napędu wykorzystano rzędowy silnik MAN D0826 LOH 18 o mocy maksymalnej 191 kW i maksymalnym momencie obrotowym równym 1000 Nm, spełniający normy czystości spalin Euro II. Jednostkę napędową zamontowano w lewym tylnym narożniku pojazdu. Napęd z wału korbowego przekazywany był na przekładnię hydrokinetyczną, w zintegrowanej w obudowie z automatyczną skrzynią biegów. W zależności od serii zastosowano skrzynię ZF Ecomat bądź Voith Diwa. Obie z nich posiadają zintegrowany zwalniacz, wytracający energię hamowania, wspomagający zasadniczy układ hamulcowy. Wałek wyjściowy skrzyni biegów połączono wałem napędowym z portalowym mostem napędowym. Układ napędowy znalazł się w zabudowie wieżowej, po lewej stronie, w tylnej części pojazdu. Na końcu lewej ściany zamieszczono pokaźnej wielkości chłodnicę. Dla poprawy estetyki kratę wentylacyjną chłodnicy, umieszczoną w linii okien, pomalowano na czarno. Poprzez zastosowanie zwiększonej do 2,55 m szerokości nadwozia i odpowiednie skonstruowanie nadkoli uzyskano niespotykanie przestronne wnętrze, o szerokich przejściach między nadkolami. W środku dominowały barwy: szara, srebrna i biała. Do wentylacji posłużyły wyciągi dachowe, klapy dachowe oraz uchylane górne partie szyb. Na ogrzewanie przestrzeni pasażerskiej składały się nagrzewnice nadmuchowe oraz grzejniki konwektorowe połączone z układem chłodzenia silnika, zamontowane wzdłuż ścian. Kabinę kierowcy wyposażono w odzielną nagrzewnicę, umieszczono w niej również sterownik ogrzewania firmy Bürkert. Przedział kierowcy wydzielono z tyłu ścianką, a od boku - drzwiczkami z tworzywa z wysoką szybą i półką do sprzedaży biletów. Fotel kierowcy posiadał pełną regulację położenia i wysokości, również położenie pulpitu sterowniczego z wyświetlaczem ciekłokrystalicznym ulegało regulacji. Autobus wyposażono w system ABS, zabezpieczający blokowaniu kół przy hamowaniu oraz w ASR, zapobiegający poślizgowi kół przy ruszaniu i pokonywaniu stromych podjazdów. Nietypowym elementem pierwszych Solarisów było nisko zamocowane lewe lusterko.

Wraz z dostawą ostatnich Neoplanów w dniu 30.12.1999 dostarczono 3 egzemplarze nowego modelu Solaris Urbino. 15. Wyróżniają się od późniejszych egzemplarzy niedzieloną szybą przednią oraz siedzeniami na podeście w przedniej części pojazdu, a nie tak jak w pozostałych na poziomie podłogi. Trafiły one na zajezdnię Redutowa, gdzie otrzymały numery z zakresu Neoplanów: 6962, 6963, 6964.

W 2000 roku firma Rapid-Bus (późniejszy Connex, a jeszcze późniejsza Veolia) zakupiła 44 sztuki autobusów Solaris U15 do realizacji kontraktu na obsługę warszawskich linii w latach 2000 – 2008. Od wozów z MZA różniły się tym iż zastosowano inny odcień żółtego i czerwonego (drugi kolor był bardziej wiśniowy). Po zakończeniu kontraktu wozy zostały sprzedane do firmy VDL Coach& Bus Buren specjalizującej się w sprzedaży używanych autobusów.

W wyniku przetargu na dostawę 165 autobusów 15-metrowych do MZA trafiły kolejne Solarisy Urbino 15. 19.03.2001 na terenie zajezdni Stalowa nastąpiło przekazanie pierwszego z Solarisów, który dostał numer taborowy 8301. Wraz z rozpoczęciem dostaw następnych egzemplarzy przenumerowano pierwsze trzy wozy dostarczone w 1999 roku: 6962 > 8601, 6963 > 8602, 6963 > 8603. 

Autobus wyposażony jest w silnik MAN D0826 LOH18 spełniający normę emisji spalin Euro II oraz skrzynię biegów ZF 5HP-500 lub Voith D854.3. Ostatnie dostarczone sztuki (8021, 8022) wyposażono w silnik DAF PE228C, który spełnia normę emisji spalin Euro III.

Od wcześniejszych wozów z silnikiem D0826, czyli Jelczy M121M i M181M, Solarisa odróżniał fakt, że zastosowano silnik pionowy. W Jelczach użyto jednostki leżącej, poziomej.

W wypadku silnika MAN warto nadmienić, że ta 7-litrowa jednostka napędowa musiała intensywnie pracować w wielkopojemnym autobusie kierowanym na obciążone linie. Po pokonaniu dużych przebiegów silniki te przechodziły remonty. Ogółem autobus ocenić można jako trwały i solidny - wykonanie ze stali nierdzewnej zrobiło swoje. Dolne partie poszyć bocznych wykonane były z tworzyw sztucznych, co chroniło je przed korozją.

Solaris Urbino 15 zdobywał niechlubną sławę z powodu częstych pożarów. Ogień dosięgnął:

  • 8727 - 5.07.2005, linia 122, ulica Bonifraterska (pożar silnika, wóz wyremontowano, przywrócony do ruchu 01.09.2006 jako pojazd szkoleniowy pod nr 9001)
  • A022 - 04.04.2007, linia 719, Wyględy
  • A024 - 28.10.2007, zjazd do zajezdni, uliczka Maczka
  • A017 - 03.2008
  • 8711 - 04.08.2009, linia 408, al. Armii Ludowej (spalony doszczętnie)
  • 8756 - 06.06.2010, linia 195, ulica Płaskowickiej
     (autobus wyremontowano)
  • 8761 - 17.06.2010, linia 719, Zaborów

Wozy A017, A022, A024, 8711 i 8761 zostały złomowane przez przewoźników.
W czerwcu 2012 zapadła decyzja o montażu w SU15 MZA automatycznego systemu gaśniczego. Pierwszymi wozami, które wyposażono były 8721 i 8755.

Pierwsze rozszady w rozmieszczeniu Solarisów nastąpiło wraz z likwidacją zajezdni R-5 Inflancka w dniu 1.06.2003. Podzielono je następująco:

  • R-7 Woronicza (8506 - 8507)
  • R-9 Chełmska (8520 - 8521)
  • R-10 Ostrobramska (8501 - 8502, 8511 – 8513, 8518 - 8519)
  • R-11 Kleszczowa (8503 – 8504, 8514 – 8517)
  • R-13 Stalowa (8505, 8508 - 8510)

Wozy jeździły z numerami zajezdni Inflancka do dnia 10.11.2003 kiedy nastąpiło przenumerowanie na zakresy numeryczne przeznaczone dla poszczególnych zajezdni:

  • R-7 Woronicza (8726, 8727),
  • R-9 Chełmska (8917, 8918),
  • R-10 Ostrobramska (8023 – 8029),
  • R-11 Kleszczowa (8134 – 8139),
  • R-13 Stalowa (8328 - 8331).

Kolejne przerzuty rozpoczęły się w grudniu wraz z wprowadzeniem ujednolicenia taboru w poszczególnych zajezdniach. Na sam początek Redutowa oddała na Woronicza wozy 8604 – 8605 gdzie otrzymały numery 8728 – 8729 oraz na Chełmską 8601 – 8603 gdzie przenumerowano je na 8919 – 8921.

Solarisy z 1999 roku jeszcze parę razy zmieniły zajezdnię). Po likwidacji Chełmskiej 01.04.2006 trafiły bez przenumerowania na Ostrobramską gdzie przebywały do maja 2007 roku. Następnie trafiły na Stalową. Długo miejsca nie zagrzały i zajezdnia je w listopadzie 2008 roku do oddziału przy ulicy Kleszczowej.
Masowa akcja ujednolicenia taboru rozpoczęła się wraz z nowym rokiem 2005 i prezentowała się następująco:

  • Kleszczowa (8101-8129) -> Woronicza (8730-8758)
  • Kleszczowa (8130-8139) -> Redutowa (8625-8634)
  • Redutowa (8607) -> Woronicza (8759)i

Kolejne przerzuty nastąpiły pomiędzy wrześniem a grudniem 2005 roku kiedy to zaczęły do Warszawy docierać Solarisy SU18. Stalowa oddała na Ostrobramską  Stalowa oddała na Ostrobramską wozy 8301 – 8317 (Tam 8030-8046), zaś 8318 - 8331 zostały przeniesione na Woronicza (tam 8760-8773).


Wraz z likwidacją zajezdni Chełmska Solarisy trafiły bez przenumerowania na Woronicza (8901 – 8907) i Ostrobramską (8908 – 8921). Po przejęciu przez zajezdnię Redutowa wszystkich Jelczy M181M swoje Solarisy oddała na Woronicza (8606, 8608-8614), i Ostrobramską (8615-8634).


Wraz z dostawą na Woronicza w 2008 roku  100 sztuk autobusów Solaris U18 (8100 – 8199) zajezdnia oddała lwią część swoich SU15 i tak na Kleszczową trafiły wozy o numerach 8606, 8608 – 8614, 8769 – 8773, 8901 – 8907 a na Stalową przeniesiono 8759 – 8768, jednocześnie zajezdnia Ostrobramska przekazała na Stalową autobusy o numerach 8917 – 8921. Ciekawostką jest wóz 8608, który został przekazany na Kleszczową tylko na papierach (przyczyną była poważna userka pojazdu). Wóz dalej stacjonował na Woronicza aż do jesieni, 2009 roku kiedy to po naprawie został przerzucony na Kleszczową.


Po dostawie w 2009 wozów (8881 – 8899) na zajezdnię Kleszczowa przeniesiono wozy z Ostrobramskiej (8631 – 8634) i Woronicza (8746 – 8750).


W 2010 roku nastąpiły kolejne relokacje SU15 na Kleszczową. W lipcu przybyły pojazdy z Woronicza (8721, 8734, 8742, 8743, 8752), w październiku z Ostrobramskiej (8622 – 8624, 8628, 8914 – 8916) a w listopadzie także z Woronicza (8702, 8709, 8710, 8719, 8730, 8740, 8754).


Pod koniec 2011 roku kolejne Solarisy zmieniły stacjonowanie. I tak na Kleszczową z Ostrobramskiej przeniesiono wozy o numerach 8001 – 8008, 8010, 8014, 8019, 8021 - 8023, 8026, 8030, 8033, 8036 - 8037, 8039, 8042, 8046, 8618 - 8619, 8626, 8629,8913 zaś z Woronicza(8701, 8705, 8707 - 8708, 8713 - 8715, 8717, 8720, 8722 – 8725, 8731 - 8733, 8735 - 8738, 8744 - 8745, 8751, 8753, 8755, 8757 – 8758).
Na początku 2012 roku na Kleszczową przybyły z Ostrobramskiej wozy o numerach 8012, 8015, 8616, 8627, 8909 - 8911,zaś z Woronicza 8703, - 8704, 8706, 8712, 8716, 8718, 8726, 8728 – 8729, 8739, 8741, 8756.


Wydawało się, że to już koniec przerzutów, ale wraz z dostawą na Kleszczową autobusów Mercedesów Conecto G, część "sztywniaków" ustąpiła im miejsca. Na Woronicza przekazano wozy (8701 – 8704, 8706, 8709 – 8710, 8715 – 8716, 8718 – 8719, 8720 – 8721, 8723 – 8726, 8728 – 8743, 8745 a na Ostrobramską 8001 – 8005.


W latach 2011 – 2013 Solarisy SU15 masowo przechodziły NG:

  • 2011 – (8002, 8006, 8701, 8702, 8709, 8715, 8720, 8723, 8726, 8728, 8729, 8734, 8735, 8736, 8737, 8738, 8739, 8740, 8745, 8751, 8754, 8759, 8910)
  • 2012 – (8007,8008, 8014, 8030, 8606, 8611, 8703, 8704, 8705, 8706, 8707, 8712, 8713, 8718, 8760, 8762, 8763, 8765, 8766, 8770, 8773, 8904, 8913, 8919, 8921)
  • 2013 – (8618, 8631, 8710, 8719, 8725, 8731, 8733, 8741, 8743, 8764, 8901, 8915, 8917, 8920)

Od 2012 roku zaczęto instalować automaty do sprzedaży biletów. Obecnie posiadają je wszystkie pojazdy tego typu.

Na przełomie 2013-2014 w 65 pojazdach uruchomiono zapowiedzi głosowe przystanków.

Wraz z dostawami kolejnych przegubowców możliwe było wycofanie wyeksploatowanych Urbino 15. W 2016 r. rozpoczęto pierwsze kasacje. W kolejnych latach kontynuowano zastępowanie 15-metrowców przegubowcami. Ostatni kurs liniowy modelu Urbino 15 miał miejsce 21.12.2019 r. - wóz 8718 wyjechał na linię nocną N36. Tym samym zakończono w stolicy eksploatację kontrowersyjnych, 15-metrowych autobusów.

 Tabela dostaw (wpisów na stan):

Data
Rapid-Bus
(Connex)
(Veolia)
Zajezdnia
Inflancka
Zajezdnia
Redutowa
Zajezdnia
Woronicza
Zajezdnia
Chełmska
Zajezdnia
Ostrobramska
Zajezdnia
Kleszczowa
Zajezdnia
Stalowa
25.04.2000 A016-A019              
27.04.2000 A020-A031              
05.2000 A032-A034              
25.05.2000 A035-A037              
30.05.2000 A038-A041              
01.06.2000 A042-A044, A047              
07.06.2000 A045, A046
A048-A050
             
15.06.2000 A051-A056              
19.06.2000 A057-A058              
07.2000 A059              
01.04.2001               8301
13.04.2001   8501-8504 8604 8701-8711 8901 8001 8101  
30.04.2001   8505 8605, 8606 8712 8902 8002, 8003 8102-8104 8302
17.05.2001   8506     8903 8004, 8005 8105-8107 8303, 8304
11.06.2001   8507 8607 8713 8904 8006 8108-8110 8305, 8306
20.06.2001   8508 8608, 8609   8905 8007, 8008 8111, 8112 8307, 8308
19.07.2001     8610, 8611   8906 8009, 8010 8113-8115 8309, 8310
30.07.2001   8509, 8510 8612, 8613   8907 8011 8116 8311, 8312
17.08.2001     8614 8715     8117, 8118 8313
23.08.2001   8511       8012 8119, 8120 8314
31.08.2001   8512   8716 8908 8013 8121-8123 8315-8317
24.09.2001   8513 8615 8717 8909 8014 8124-8126 8318-8320
28.09.2001   8514 8616, 8317 8718, 8719 8910 8015, 8016   8321
12.10.2001   8515 8618   8911   8127, 8128  
24.10.2001   8516 8619 8720   8017, 8018   8322
25.10.2001   8517, 8518   8721 8912     8323
12.12.2001     8620       8129, 8130 8324
18.12.2001       8722 8913, 8914      
29.12.2001   8519 8621 8723   8019, 8020 8131 8325
16.04.2002   8520 8622 8724       8326
25.04.2002   8521 8623   8915   8132  
30.04.2002     8624 8725 8916   8133 8327
23.08.2002           8021, 8022    

  Rozdysponowanie Solarisów Urbino 15 (stan na 31 sierpnia 2017 roku)

Numery taborowe Zajezdnia
8701, 8703 – 8704, 8706, 8709 – 8710, 8712, 8718 – 8719, 8721, 8731 - 8733 R-7 Woronicza
8003, 8020, 8024 – 8025, 8027 – 8029, 8031 – 8032, 8034 R-10 Ostrobramska
8001 - 8002, 8004 - 8005, 8007, 8009 - 8011, 8013 - 8014, 8016, 8019, 8026, 8030, 8033, 8035, 8037, 8039 - 8040, 8043, 8606,  8610 – 8611, 8613 - 8614, 8618, 8621 - 8623, 8628 - 8629, 8631 8634, 8705, 8708, 8713, 8715, 8717, 8720, 8722, 8724 - 8726, 8728 - 8729, 8737 - 8738, 8740, 8743 – 8746, 8749, 8751, 8753 - 8754, 8756 - 8757, 8759 - 8760, 8762, 8764 - 8770, 8772 - 8773, 8901 – 8905, 8908, 8910, 8913, 8915 - 8919 R-11 Kleszczowa

Wraz z dostawami na zajezdnię R-2 Kleszczowa 60 szt. SU18 (leasing) oraz relokacją 16 szt. SU18 z R-4 Stalowa na R-1 Woronicza rozpoczeły się kasacje wozów SU15 na obu zajezdniach.

Odstawione do sprzedarzy Solarisy Urbino 15 - informacja z 2015 r.

Numery taborowe Zajezdnia
  R-7 Woronicza
8042, 8608, 8624, 8707, 8714, 8721, 8739, 8747, 8748 R-11 Kleszczowa

 

Sprzedane Solarisy Urbino 15 - wozy zostały skasowane u firm złomujących autobusy

Numery taborowe Suma
8006, 8012, 8015, 8017, 8018, 8021, 8023, 8036, 8038, 8041, 8044, 8045, 8046, 8612, 8615, 8616, 8617, 8619, 8620, 8625, 8626, 8627, 8630, 8632, 8633, 8702, 8716, 8723, 8730, 8731, 8735, 8736, 8741, 8742, 8750, 8752, 8755, 8763, 8771, 8906, 8907, 8909, 8911, 8912, 8914, 8920, 8921 47

 

 

Dalesze losy Solaris Urbino 15 firmy Veolia

Numer taborowy Nowy właściciel
A016 > VDL Bus Center Buren > Transgór Mysłowice #401 > Arztzłom Chróstowo
A017 pożar, 04.03.2008, ulica Estrady (zjazd linia 719)
A018 > VDL Bus Center Buren > Irex Sosnowiec #706 > Meteor Sosnowiec #706
A019 > VDL Bus Center Buren > Kłosok Żory #42 > Kłosek Żory #29
A020 > VDL Coach&Bus Buren
A021 > VDL Coach&Bus Buren
A022 pózar, 04.04.2007, Wyględy (linia 719)
A023 > Zani Viaggi Bergamo (Włochy) #371
A024 pożar, 28.10.2007, ulica Maczka (zjazd do zajezdni)
A025 > VDL Coach&Bus Buren > Irex Sosnowiec #666 > Meteor Sosnowiec #666
A026 > VDL Coach&Bus Buren
A027 > VDL Coach&Bus Buren > Zani Viaggi Bergamo (Włochy) #367 > ATM Bergamo #575 (Włochy)
A028
> VDL Coach&Bus Buren > Irex Sosnowiec #752 > Meteor Sosnowiec #752
A029 > VDL Coach&Bus Buren
A030 > VDL Coach&Bus Buren
A031 > VDL Coach&Bus Buren
A032 > VDL Coach&Bus Buren > T&J Gödöllő (Węgry)
A033 > VDL Coach&Bus Buren > BTS Wyględy
A034 > VDL Coach&Bus Buren
A035 > VDL Coach&Bus Buren
A036 > VDL Coach&Bus Buren > Transgór Mysłowice #402 > Natan Plaza Olkusz > Artzłom Chrustowo
A037 > VDL Coach&Bus Buren > Kłosok Żory #44 > Kłosek Żory #28
A038 > VDL Coach&Bus Buren
A039 > VDL Coach&Bus Buren > Zani Viaggi Bergamo (Włochy) #357
A040 > VDL Coach&Bus Buren
A041 > VDL Coach&Bus Buren > Transgór Mysłowice #405
A042 > VDL Coach&Bus Buren >Zani Viaggi Bergamo (Włochy) #369
A043 > VDL Coach&Bus Buren > RHM Pant Estelnic (Rumunia)
A044 > VDL Coach&Bus Buren > Zani Viaggi Bergamo (Włochy) #353 > VCO Verbania 101 (Włochy)
A045 > VDL Coach&Bus Buren > Zani Viaggi Bergamo (Włochy) #373
A046 > VDL Coach&Bus Buren > Zani Viaggi Bergamo (Włochy) #361
A047 > VDL Coach&Bus Buren > Irex Sosnowiec #707 > Meteor Sosnowiec #707
A048 > VDL Coach&Bus Buren
A049 > VDL Coach&Bus Buren > Irex Sosnowiec #665 > Meteor Sosnowiec
A050 > VDL Coach&Bus Buren > Zani Viaggi Bergamo (Włochy) #355 > ATB Bergamo #577 (Włochy)
A051 > VDL Coach&Bus Buren
A052 > VDL Coach&Bus Buren
A053

> VDL Coach&Bus Buren > Irex Sosnowiec #753 > Meteor Sosnowiec #753

A054 > VDL Coach&Bus Buren > Zani Viaggi Bergamo (Włochy) #363
A055 > VDL Coach&Bus Buren > T&J Gödöllő (Węgry)
A056 > VDL Coach&Bus Buren
A057 > VDL Coach&Bus Buren > Zani Viaggi Bergamo (Włochy) #365 > ATB Bergamo 576 (Włochy)
A058 > VDL Coach&Bus Buren > Irex Sosnowiec #857 > Meteor Jaworzno #857
A059 > VDL Coach&Bus Buren > Irex Sosnowiec #754 > Meteor Sosnowiec # 754

Dane techniczne

Dane techniczne Silnik
Długość 14590 mmm Typ MAN D0826 LOH18, DAF PE228C1
Szerokość 2550 mm Moc 260KM (MAN), 310KM (DAF)
Wysokość (z klimatyzacją) 2850 mm Pojemność 6,87l (MAN), 9,20l (DAF)
Rozstaw osi (1-2) 1690 mm Skrzynia biegów ZF 5HP-500, Voith D854.3
Rozstaw osi (2-3) 6800 mm Liczba przełożeń 5
Masa pojazdu 13500 kg ABS / ASR / EBS / ESP Tak / Tak / Tak / Nie
Dopuszczalna pojazdu 25000 kg    
Ilość miejsc siedzących 40    
Ilość miejsc ogółem 164    
Wysokość podłogi 320 mm    

 1 - tylko wozy 8021 i 8022

Zdjęcia:

x  x  x  x  x  x  x  x  x  x 

        

Linki zewnętrzne:

 

Zdjęcia Solaris Urbino 15 (Phototrans.pl)

Zdjęcia Solaris Urbino 15 (Omni-Bus, Galeria Współczesna)

Zdjęcia Solaris Urbino 15 (Omni-Bus, Galeria Archiwum)

 

Polecamy

Historia Transportu Publicznego  Baner Naklejkowo