Ursus to marka o rodowodzie jeszcze przedwojennym. W latach 20. zawarto bowiem umowę na produkcję włoskich ciężarówek SPA pod nazwą Ursus. W okresie powojennym fabryka była znana z produkcji ciągników rolniczych. W XXI wieku, po zmianach własnościowych, do programu produkcyjnego dołączyły trolejbusy i autobusy. Produkowano je w kooperacji, początkowo z ukraińską firmą Bogdan, a następnie z AMZ Kutno.
Ursus wygrał przetarg MZA na dostawę 10 autobusów elektrycznych. Autobusy otrzymały nadwozie takie jak AMZ Kutno CitySmile. Tym samym ściana przednia wyróżnia się nietypową stylizacją.
Panele poszycia bocznego są podzielone na pionowe elementy. W nadkolach brak jakichkolwiek nakładek lub szczotek. Elementy na dachu są zakryte osłonami.
Kompletacja wyposażenia jest taka jak innych autobusów w sieci ZTM, stąd zastosowano m. in. dwa wyświetlacze boczne R&G, szeroki wyświetlacz tylny czy podsufitowe wyświetlacze wewnętrzne. Stylistyka wewnętrzna przywodzi na myśl Urbino 12. We wnętrzu zamontowano dużą, czarną, przeszkloną kabinę kierowcy. Dolna linia okna w kabinie kierowcy jest obniżona dla poprawy widoczności. Z poziomu podłogi dostępne jest 10 miejsc. Napęd umieszczono w dużej wieży w tylnym narożniku. Za tylnymi drzwiami brak jest siedzeń - znajduje się tam zabudowa napędu.
Napęd zapewnia silnik elektryczny, a energię magazynują baterie litowo-jonowe Impact ICPT 200 kWh produkcji polskiej. Baterie mają zapewniać zasięg 150 km, przy czym pantograf ma pozwalać na ich doładowanie. W napędzie elektrycznym zastosowano komponenty kanadyjskiej firmy TM4 oraz polskiej Enika. Kompaktowy, trójfazowy silnik trakcyjny TM4 o wadze 340 kg i mocy 170 kW jest umieszczony ukośnie, w miejscu występowania skrzyni biegów w tradycyjnych, dieslowskich autobusach. Zasilanie elektryki niskonapięciowej zapewniają dwa akumulatory Bosch umieszczone pod kabiną kierowcy i dwa akumulatory Varta w komorze tylnej.
Zdjęcie - silnik TM4.
Ursusy otrzymały numery 1990-1999. Wozy pojawiły się w Warszawie z opóźnieniem.
Autobusy poruszają się płynnie, napęd pracuje cicho. We wnętrzu zwraca uwagę dosyć duża zabudowa wieżowa i wynikające z tego stosunkowo wąskie przejście w stronę tylnych drzwi.
W początkowych miesiącach eksploatacji autobusom widocznie dawały się we znaki problemy wieku dziecięcego, gdyż niejednokrotnie można było zaobserwować na mieście niesprawne Ursusy.
W trakcie eksploatacji okazało się, że pantograf zamontowany w Ursusach nie jest kompatybilny z ładowarką zabudowaną na ul. Spartańskiej.
27 lutego 2018 r. zadebiutował Ursus zakupiony przez KM Łomianki. Pojazd otrzymał numer 762 i pojawił się na linii 150.
9 kwietnia 2018 r. Ursusy z MZA przydzielono na zelektryfikowaną linię 174. Wciąż jednak pojawiały się na niej również autobusy spalinowe. Ursusy nadal pojawiały się też na innych liniach, np. 166. Trwały prace nad autobusami mające na celu ich ulepszenie.
W praktyce pojazd pokonując 100 km zużywa około 50% pojemności baterii, co oznacza że zasięg wynosi do 200 km. To jeszcze mniej niż typowy przebieg na brygadach całodziennych, mieszczący się w zakresie 200-350 km.
Dane techniczne | |
Długość | 12000 mm |
Szerokość | 2550 mm |
Wysokość | 3500 mm (z pantografem) |
Rozstaw osi | 5950 mm |
Układ drzwi | 2-2-2 |
Ilość miejsc siedzących | 26 |
Ilość miejsc ogółem | 81 |
Wysokość podłogi (I drzwi) | 320 mm |
Wysokość podłogi (II drzwi) | 320 mm |
Wysokość podłogi (III i IV drzwi) | 340 mm |
Silnik | |
Silnik | TM4 trójfazowy |
Elektryka | Enika, Impact i TM4 |
Moc (KM) | 170 kW |
Baterie | litowo-jonowe Impact 200 kWh |
ABS / ASR / EBS / ESP | Tak / Tak / Tak / Nie |
Tabela dostaw:
MZA Woronicza | Wpis |
1990-1994 | 25.08.2017 |
1997 | 31.08.2017 |
1995 | 06.09.2017 |
1998 | 11.09.2017 |
1993 | 13.09.2017 |
1999 | 15.09.2017 |
1996 | 19.09.2017 |
Rozdysponowanie Ursus CS12LFE CitySmile (stan na 31.12.2017):
MZA Woronicza |
1990-1999 |
Linki zewnętrzne:
Zdjęcia Ursus CS12LFE CitySmile (Omni-Bus, Galeria Współczesna)